خرما یک میوه خوشمزه و مغذی است که تولید آن در مناطق گرمسیری رایج است. این میوه به عنوان منبعی غنی از ویتامینها، مواد معدنی، فیبر، و آنتیاکسیدانها شناخته میشود و تاثیرات مثبت بسیاری بر سلامت بدن دارد.
خرما یک میوه خوشمزه و مغذی است که تولید آن در مناطق گرمسیری رایج است. این میوه به عنوان منبعی غنی از ویتامینها، مواد معدنی، فیبر، و آنتیاکسیدانها شناخته میشود و تاثیرات مثبت بسیاری بر سلامت بدن دارد.
خرما یک منبع طبیعی انرژی است. مصرف خرما میتواند سطح انرژی بدن را افزایش داده و در کاهش خستگی و افزایش قدرت بدنی کمک کند. خرما حاوی پتاسیم است که به حفظ سلامت قلب و عروق کمک میکند. پتاسیم به کنترل فشار خون کمک میکند و میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
خرما حاوی مقدار زیادی فیبر است که میتواند عملکرد سیستم گوارشی را بهبود بخشیده و مشکلاتی مانند یبوست را کاهش دهد. همچنین، خرما میتواند به حفظ سلامت رودهها و جلوگیری از بروز بیماریهای روده کمک کند.
خرما حاوی مواد معدنی مهمی مانند کلسیم، منیزیم و فسفر است که برای سلامت استخوانها بسیار ضروری هستند. مصرف خرما میتواند به حفظ قوام استخوانها و پیشگیری از بیماریهای مرتبط با استخوانها مانند اوستئوپوروز کمک کند. خرما حاوی مقدار زیادی آنتیاکسیدانها مانند کاروتنوئیدها است. آنتیاکسیدانها به حفظ سلامت سلولها و محافظت از بدن در برابر آسیبهای اکسیداتیو کمک میکنند.
لازم به ذکر است که همچنین مصرف خرما باید با میزان مناسب صورت گیرد، زیرا خرما دارای قند طبیعی است و میتواند در مصرف بیش از حد مشکلاتی مانند افزایش وزن را به همراه داشته باشد. همچنین، افرادی که دیابت دارند، باید برای مصرف خرما با پزشک خود مشاوره کنند.
خرما برای رسیدن و برداشت 3 مرحله را طی خواهد کرد:
مرحله اول خارک: در این مرحله خرما سفت و زرد است و قند آن نسبت به رطب کم تر می باشد.
مرحله دوم رطب: در این مرحله خرما نرم، آبدار و شیرین است و قند آن نسبت به خارک بیشتر است.
مرحله سوم خرما: در این مرحله خرما آب خود را از دست داده و کاملا رسیده است و در این مرحله خرما بالا ترین میزان قند را دارا می باشد؛ بعد از برداشت در زمان های مختلف، با توجه به کاربرد آن در غذا، شیرینی و... آن را انتخاب کرده و مصرف خواهند کرد.
انواع خرما
از آنجایی که خرما خواص بیشماری برای سلامتی دارد در این محتوا قصد داریم که انواع خرمای موجود در ایران و جهان را معرفی کنیم و خواص و خصوصیات ظاهری آنها را برای شما بازگو کنیم. ایران از جمله کشورهایی خاورمیانه است که در بسیاری از مناطق جنوبی آن به دلیل شرایط مساعد آب و هوایی انواع خرما کشت می شود.
۱. خرمای پیارم
خرمای پیارم یکی از انواع خرمای گران قیمت محسوب می شود . نوعی خرمای دیررس و نیمه خشک است. یکی از قندهای مهم موجود در خرمای پیارم قند فروکتوز است که به راحتی و سریع در متابولیسم بدن مورد استفاده قرار می گیرد . قند فروکتوز یکی از قندهای مجازی است که افراد مبتلا به دیابت می توانند استفاده کنند . بنابراین خرمای پیارم برای افراد دیابتی گزینه مناسبی برای مصرف است. این خرما عموما در استان هرمزگان کشت می شود.
۲. خرمای مضافتی
خرمای مضافتی یکی از پرمصرف ترین و شناختهشدهترین نوع خرما در ایران است. رطوبت زیادی دارد و مورد اقبال مردم قرار گرفته است. به دلیل اینکه این خرما ظاهری زیبا و پوستی سفت و مشکی دارد و مغزی نرم و مرطوب و خوش خوراک دارد در مراسمات مذهبی و عموما عزاداری ها مورد استفاده قرار میگیرد.
۳. خرمای گنتار
به خرمای گنتار خرمای قندی هم می گویند . ظاهری کروی و پوستی چروکیده دارد که رنگ آن قهوه ای روشن است. تقریبا ریز است و بافتی نیمه خشک دارد و چسبندگی کمی دارد
زادگاه این خرما شهر بهبهان می باشد . در شهر بهبهان از این خرما به میزان زیادی کشت می شود. ولی از این خرما در خوزستان (شادگان، خرمشهر، آبادان، اهواز و بهبهان) و برازجان، اهرم، کازرون و حاجیآباد و داراب کشت و تولید میشود. در حاجیآباد این خرما، نیمه خشک محسوب شده و مصرف به این شکل نیمه خشک طرفداران زیادی دارد.
۴. خرمای استعمران (سایر)
خرمای سایر (خرمای استعمران) جزء یکی از خرماهای فوق العاده شیرین با قند 75% در دنیا محسوب می شود. در استان خوزستان کشت می شود. از آنجایی که نیمه خشک، با رطوبت کم می باشد بنابراین شرایط نگهداری طولانی تری نسبت به خرماهای دیگر دارد که صادرات این خرما را آسان میکند و حدود 45% سهم صادرات خرمای کشور را داراست. اوایل شهریور تا اویل مهر خرمای استعمران برداشت می شود.
۵. خرمای شاهانی
خرمای شاهانی کشیده و دارای نوکی باریک است که رنگ آن قهوه ای روشن متمایل به زرد می باشد. 95درصد نخلستانهای جهرم و قیروکارزین را شامل می شود. در میناب به آن شاونی ، در قیروکارزین و جهرم و فیروزآبادبه آن شونی و در حاجی آباد استان هرمزگان به آن خورک شانی می گویند. از نوع خرماهای نرم با شیرینی زیاد است. خارک این خرما نسبت به خارک خرماهای دیگر گَس نیست و طعم شیرینی دارد.
۶. خرمای زاهدی
خرمای زاهدی قهوه ای روشن و بیضی شکل است و دارای یک بافت نرم و طعم آجیلی و کمی نرم و سفت است. پوست ضخیمی دارند، نیمه خشک هستند و نسبت به سایر خرماها شیرینی کمتری دارند. مناسب برای حمل به عنوان تغذیه روزانه است. این نوع خرما همچین دارای فیبر زیادی است. این خرما به گستردگی در جنوب ایران از جمله خوزستان، بوشهر، شیراز کشت می شود و به خاطر شیرینی معتدلش طرفداران زیادی در خارج و داخل کشور دارد. چون این خرما به آسانی ذخیره و حمل می شود در بین تجار خرما به ویژه صادرکنندگان طرفداران زیادی دارد.
۷. خرمای کبکاب
خرمای کبکاب بیضی شکل است در مرحله خارک زرد و در مرحله رطب قهوه ای روشن و قهوه ای سوخته است و در حالت رسیده کامل به صورت قهوه ای تیره و یا حتی قهوه ای سوخته می باشد. خرمای کبکاب یکی از انواع متعدد خرماهای صادراتی است که در مناطق بهبهان، کازرون و برازجان و تنگستان کشت و در اواسط شهریور ماه تا اواسط مهرماه برداشت می شود. از جمله خرماهای پرمصرف در داخل ایران می باشد که شهد و شیره ی زیادی دارد.
۸. خرمای ربی
خرمای ربی نسبت به دیگر انواع خرماها، بزرگ و کشیده و گوشتی می باشد. رنگ این خرما بنفش تیره متمایل به سیاه می باشد که پوستی براق و شفاف و نازک دارد. این خرما خاص استان سیستان و بلوچستان است که در چندین شهر از جمله چابهار، سراوان، ایرانشهر، زابل، خاش، دلگان و هودیان کشت می شود. این خرما در دنیا به نام خرمای پاکستانی شناخته می شود زیرا درصد زیادی از این خرما به پاکستان صادر می شود و از آنجا به کشورهای دیگر به نام کشور پاکستان مجدد ارسال می شود. در حالی که منحصرا در ایران کشت و برداشت می شود.
چون گوشت به پوست خرما چسبیده است به راحتی قابل شستشو می باشد. این خرما یکی از خرمای زودرس در کشت محسوب می شود که از اواسط شهریور تا اوایل مهر قابل برداشت است.
۹. خرمای برحی
اگر از مردم خوزستان بپرسید چه خرمایی را پیشنهاد میکنید که بخرم مطمئنا خرمای برحی را معرفی خواهند کرد. خرمایی که هم خارک شیرین دارد و هم خرمایش از نوع نرم و مرطوب و شیرین و کاراملی است. رنگ این خرما قهوه ای روشن است . خرمای برحی اصیل کشور عراق است ولی به میزان زیادی در نخلستانهای استان خوزستان کشت می شود. خارک خرمای برحی را می توان در فریزر ماه ها نگه داشت. در حالی که به صورت خارک است روی درخت به فروش می رسد بنابراین در بازار به صورت فراوان مشاهده نمی شود.
۱۰. خرمای آل مهتری
خرمای آل مهتری میوه ای کوچک و هسته ای بزرگ دارد که در استان هرمزگان و شهرستان میناب بیشترین کشت از این خرما را دارد. رنگ این خرما زرد مایل به قهوه ای روشن است . چون در تیرماه کاملا رسیده است و برداشت می شود از جمله خرماهای زودرس محسوب می شود و برای صادرات گزینه خوبی است. چون از نوع خرمای خشک می باشد می تواند همیشه همراه افراد دیابتی باشد و برای مصرف به جای قند همراه چای توصیه می شود.
۱۱. خرمای خضراوی
خرمای خضراوی از نوع خرماهای نیمه خشک است بنابراین هسته و گوشت از هم جدا هستند . بافتی نرم دارد و رنگ آن قهوه ای روشن است.ضخامت پوست هم در آن زیاد است . خرمای خضراوی اصیل کشور عراق است ولی در کشور ایران هم کشت می شود و در اواسط شهریورماه برداشت این خرما انجام می شود.
۱۲. خرمای خاصویی
خرمای خاصویی از نوع خرماهای تر و مرطوب است و شیره زیادی دارد ولی به صورت خشک هم به فروش می رسد . رنگ خرمای خاصویی قهوه ای سرخ می باشد. نوع این خرما ریز است و قیمت مناسبی دارد. کشت خرمای خاصویی مخصوص استان بوشهر و شهرستان هایی که در کوهپایه زاگرس قرار دارد می باشد. مردم اصفهان از علاقمندان به مصرف این خرما هستند که بیشترین فروش را در استان اصفهان دارد. زمان برداشت این خرما اواخر شهریور ماه است.
۱۳. خرمای مرداسنگ
خرمای مرداسنگ قهوه ای روشن و ریز است . بسیار خوش خوراک و نرم است و شیرینی دلچسبی دارد. از آنجایی که جزء دسته خرماهای سرد است مصرف زیاد آن باعث گرمی نمی شود . بیشترین سطح کشت این خرما در استان کرمان است . چون زیاد تولید نمی شود کشاورزان برای مصارف خانواده خودشان انبار میکنند بنابراین در بازار زیاد خرمای مرداسنگ را نمی توان یافت.
۱۴. عجوه (Ajwa)
خرمای عجوه بیضی شکل و متوسط و به رنگ سیاه است. نوعی خرمای نرم و خشک است. که به طور گسترده در مدینه و اطراف مدینه و نقاط مختلف عربستان کشت می شود . معمولا در ماه رمضان و مراسم مذهبی عربستان از این نوع خرما بسیار استفاده می شود.
۱۵. انبارار (Anbara)
خرمای انبارار ظاهری بزرگ و گوشتی و هسته کوچکی دارد. در رنگهای قرمز تیره، قرمز روشن، قهوهای تیره، قهوهای روشن، مشکی و حتی خاکستری وجود دارد. این خرما هم از ظاهر زیبایی برخوردار است هم مزه عالی دارد.
برداشت این خرما معمولا از ماه مهر و آبان شروع میشود و بهترین نوع این خرما در فصل پاییز به بازار عرضه میشود. این خرما در استان بوشهر، سیستان و بلوچستان و هرمزگان و … کشت میشود و میتوان گفت مرغوبترین نوع آن مربوط به استان بوشهر است و قیمت آن نسبت به سایر خرماهای بوشهر بالاتر است. در سطح شهر و استانهای دیگر اهمیت زیادی به این خرما داده میشود و بهترین گزینه برای سوغاتی بردن به شهرهاییست که این خرما در آنجا کشت نمیشود.
۱۶. صفوی
خرمای صفوی گوشتی و مستطیل شکل با رنگ تقریبا سیاه می باشد. هسته کوچک و گوشت زیاد دارد به همین دلیل یکی از دلایل پرفروشی و اقبال مصرف کننده به این خرما است.
این خرماسیاه، شیرین، گوشتی و سرشار از ویتامین هستند. آنها نرم هستند و در مدینه کشت میشوند. این خرماها برای خواص شفابخشی که دارند شناختهشده هستند. اگر این نوع خرما را با معدهی خالی بخورید، کرم معدهتان از بین میرود. آنها همچنین دارای مواد معدنی فراوانی هستند.
۱۷. ساغای (Saghai)
خرمای ساغای به صورت نیمه خشک برداشت می شود بنابراین ترد است. رنگ آن قهوه ای است و نوک آن زرد کمرنگ است. پوستی چروک خورده دارد ولی پوسته پوسته نمی شود. خرمای ساغای در کشور عربستان و شهر ریاض کشت می شود و ارزش غذایی بالایی دارد و خاصیت درمانی و پیشگیری از بسیاری از بیماری را دارد.
۱۸. خدری (Khudri)
خرمای خدری قهوهای، خشک و شیرین است. آنها پوست چروکیده دارند و ممکن است بزرگ یا کوچک باشند. خدری به دلیل تر و تازگیاش و قیمت مناسبی که دارد، یکی از انواعی است که به میزان زیادی صادر میشود. این نوع خرما یکی از بهترین خرماها برای مصرف است . در خوزستان و دشستان و درخشت کشت می شود .
۱۹. خرما شکری (Shukkari)
خرمای شکری جزء خرماهای نیمه مرطوب است که دارای بافتی نرم می باشد و هر چه رسیده تر شود خشک و ترد می شود. رنگ خرما قهوه ای روشن مایل به زرد می باشد. این خرما در منطقه قصیم عربستان و مناطق جنوبی کشور ایران کشت می شود. خرمای شکری برای خواص شفابخش و مواد مغذی که دارد، شناختهشده است. این نوع خرما کلسترول را پایین میآورد، از پوسیدگی دندان جلوگیری میکند و همچنین کمکتان میکند که از شر خستگی رها شوید.
۲۰. مدژول یا مجول
خرمای مدژول دارای یک بافت بزرگ و نرم است، و طعم قوی و شیرینی دارد. رنگ این خرما سیاه و مایل به قهوه ای می باشد. این نوع خرما به عنوان “ملکهی خرماها” شناخته میشود.
درخت نخل آن بومی کشور مراکش می باشد. این نوع خرما همچنین در ایالات متحده ، اسرائیل ، ایران ، عربستان سعودی ، آفریقای جنوبی ، اردن و فلسطین نیز کشت می شود.
در امریکا محبوبیت بسیار زیادی دارد و اغلب در ساخت شیکها و اسموتیها استفاده میشود. این نوع خرما معمولا در کل طول سال در دسترس است و در عربستان به گستردگی کشت می شود.
۲۱. خُلاص
خرمای خلاص به اندازه انگشت شست شماست و رنگ این خرما قهوه ای تیره یا روشن مایل به قرمز دارد . این خرما هنگامی که به طور کامل میرسد، عطر کره و کاراملی دارد. خلاص زمانی که تازه است حالت چسبناکی دارد و معمولا با قهوه عربی مصرف میشود. این نوع خرما پوست شلی دارد و در مناطق قصیم و الخرج عربستان کشت می شود.